|
ในโอกาสนี้ดิฉันอยากจะแนะนำศิลปินท่านหนึ่ง คุณศรัทธา หอมสวัสดิ์ ให้กับผู้ที่
ชื่นชอบการเขียนภาพสีน้ำ ลาเฟเป็นชื่อที่คุณศรัทธาชอบใช้เรียกแทนตัวเอง เขา
ให้คำนิยามกับตัวเองว่าเป็นผู้เชื่อมโยงโลกแห่งสีน้ำเข้าด้วยกัน เป็นหนึ่งในศิลปิน
ในงานนิทรรศการ “World Watercolor Media Exposition 2014” คุณศรัทธาและ
ศิลปินท่านอื่นๆ นำผลงานภาพเขียนสีน้ำกว่า 300 ภาพไปจัดแสดงที่ หอศิลป์ร่วมสมัย
ราชดำเนิน ในประเทศไทย ในงานนี้มีศิลปินที่มาเยือนมากกว่า 100 ท่านจากหลาย
ภูมิภาคของโลก ด้วยความศรัทธาที่ไม่ย่อท้อในการเชื่อมโยงความโปร่งใสของสี
น้ำซึ่งสามารถสะท้อนความหมายของงานศิลปะให้กับผู้เข้าชม ราวกับว่าภาพเขียน
สีน้ำสามารถเข้าถึงจิตใจของคนได้อย่างไม่ยากลำบาก ศิลปินสีน้ำจึงอุทิศเวลา
ให้กับงานศิลปะที่เป็นที่รักได้อย่างมีความสุข
ดิฉันพบกับลาเฟครั้งแรกในเชียงใหม่ตอนที่เขาและทีมงานไปเยี่ยมบ้านของคุณ
พิชัย นิรันต์ใกล้ๆกับเชิงดอยสุเทพ
จานีน: คุณมีชื่ออื่นที่อยากให้เรียกแทนชื่อจริงไหมคะ
ศรัทธา: คุณเรียกผมว่าลาเฟได้ครับ คำนี้เป็นคำภาษาสเปนหมายถึงความศรัทธา
ชื่อนี้ก็ตรงกับชื่อภาษาไทยของผมด้วย
จานีน: ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่ดิฉันพบกับหัวหน้าตัวแทนของIWS (International
Water Color Society) ประเทศไทย คอลัมนิสต์บางคนถึงกับยกตำแหน่ง “ศิลปิน
ไทยชั้นสูง” ให้กับคุณ นอกเหนือจากทักษะทางศิลปะแล้ว ดิฉันพบว่าความสำเร็จ
ในโลกสีน้ำของคุณนั้นค่อนข้างน่าประทับใจ ดิฉันรู้สึกยินดีที่ได้พบคุณในวันนี้
กรุณาเล่าเรื่องเกี่ยวกับตัวคุณเองและอยากทราบว่าคุณให้คำจำกัดความกับตัวเอง
ในฐานะที่เป็นศิลปินอย่างไร
ศรัทธา: ผมเกิดที่จังหวัดจันทบุรี ประเทศไทย ตอนที่ผมยังเด็กผมชอบวาดรูปมาก
เลยตัดสินใจเรียนจิตรกรรมที่มหาวิทยาลัยศิลปากร ในฐานะที่เป็นศิลปินผมอยาก
สร้างภาพเขียนที่ให้คนมองด้วยความประทับใจ คนเหล่านั้นจะได้เข้าใจถึงแนวคิด
ที่ว่าสีน้ำควรนำเสนอแนวคิดที่สร้างสรรค์มากกว่าการนำเสนอว่าใครคือผู้วาด ใน
ความคิดของผมผลงานต้องมาก่อนแล้วชื่อเสียงจึงตามมาทีหลังได้ นอกจากนี้ยัง
ไม่จำเป็นที่ว่าศิลปะต้องมีความหมายซ่อนอยู่จนมีเพียงแค่ผู้สร้างผลงานและศิลปิน
ผู้ชำนาญการเท่านั้นที่สามารถทำความเข้าใจได้
จานีน: คุณพัฒนาแนวความคิดนี้ได้อย่างไร
ศรัทธา: ประสบการณ์ในเรื่องการเขียนภาพทำให้ผมรู้สึกว่าแนวคิดทางศิลปะที่
แท้จริงของผมคือแบบคลาสสิค คุณสามารถจะหาแรงบันดาลใจจากอะไรก็ได้เช่น
ป่าไม้ ภูเขา และความเคลื่อนไหวของมนุษย์ ตัวอย่างอันหนึ่งในที่นี้ก็คือภาพ
เด็กชายหลายๆคนในสระน้ำ นี่เป็นความประทับใจที่น่าจดจำซึ่งผมอยากจะให้ทุก
คนได้เห็น เวลาหนึ่งในชีวิตของผม ผมเริ่มมองเป้าหมายการแสดงออกในเรื่องการ
เขียนภาพสีน้ำเชิงแนวคิด สิ่งเหล่านี้ไม่ได้เป็นเพียงแค่ความคิดและวิธีการเพียง
เท่านั้นแต่ยังเป็นกระบวนการคิดแบบใหม่ด้วยว่าเราไม่ควรจะเพิ่มอะไรที่มากเกิน
ความจำเป็น แนวคิดนี้ยังถูกเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “Modern with Unpaint” คือ
ความจงใจปล่อยให้ฉากหลังภาพเป็นสีขาวเพื่อที่จะสร้างพื้นที่ว่างเปล่าหรือพื้นที่
บริสุทธ์ พื้นที่ว่างนี้สามารถตีความได้ว่าเป็นแสงหรืออากาศสดชื่น ภายหลังจากนั้น
ผมรู้สึกมีความสนใจในเรื่องการเขียนภาพสีน้ำมันโดยที่ไม่ต้องร่างภาพซึ่งวิธีนี้ผม
ใช้กับผลงานชิ้นใหม่เรื่อยมา
วันพรุ่งนี้ผมอยากให้คุณมาชมการสาธิตวิธีการทำงานให้กับนักเรียนตรงบริเวณร้าน
กาแฟ สตาร์บัคส์ ภายในห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัลเฟสติวัลเชียงใหม่ คุณจะได้เห็น
ว่าผมทำงานอย่างไรและและวิธีที่ผมใช้กับงานภาพเขียน บางครั้งผมประหลาดใจ
ว่าทำไมศิลปินใช้เวลามากมายในการร่างภาพวัตถุรูปทรงเรียบง่ายจากนั้นจึงลบ
รอยดินสอออกจากกระดาษวาดภาพหรือผืนผ้าใบหลังจากที่ลงสีเสร็จแล้ว
* * *
แน่นอนว่าดิฉันอยากไปชมการสาธิตแต่ว่าในเวลานี้ดิฉันติดตามไปดูลาเฟถ่ายภาพ
ที่บ้านของอาจารย์พิชัย นิรันต์ ดิฉันมองเห็นความชื่นชอบและแรงจูงใจในการ
ถ่ายภาพซึ่งไม่ค่อยต่างจากการเขียนภาพเท่าใดนัก
วันต่อมาดิฉันพบกับลาเฟอีกครั้ง ครั้งนี้ดิฉันคุยกับเขาตอนกำลังวาดรูปและอธิบาย
เรื่องด้วยความกระตือรือร้นถึงแนวคิดด้านศิลปะให้กับดิฉันและนักเรียนอีกหลายคน
วิธีการสอนของเขาตรงไปตรงมามองดูแล้วทำตามได้ง่าย นั่นคือการวาดภาพสีน้ำ
โดยไม่ต้องใช้ดินสอร่าง
จานีน: ลองให้คำจำกัดความเพิ่มเติมถึงสไตล์การวาดภาพของคุณ
ศรัทธา: ผลงานของผมสร้างขึ้นมาโดยอาศัยกรอบการทำงานที่ผมคิดค้นขึ้นมาเพื่อ
ตัวเอง ผมขอเรียกวิธีนี้ว่าการเขียนภาพแบบลูกผสม ซึ่งประกอบด้วยการเขียน
ภาพสีน้ำ กัมมันตจิตรกรรม และศิลปะเชิงแนวคิด องค์ประกอบทั้ง 3 อย่างนี้เป็น
หลักการการทำงานของผม ผมชอบใช้สีน้ำวาดภาพเนื่องจากคุณสมบัติความ
โปร่งใส กัมมันตจิตรกรรมคือการใช้สีน้ำโดยที่ไม่ต้องร่างภาพ สำหรับผมแล้วผมม
มักจะหมดกำลังใจเวลาที่จะร่างภาพโดยใช้ดินสอและสิ่งนี้ทำให้ผมไม่สามารถลงสี
น้ำในภาพเขียนได้เลย ดังนั้นขั้นตอนการร่างภาพจึงไม่จำเป็นสำหรับผมอีกต่อไป
ถ้าไม่มีการร่างภาพด้วยดินสอผมจะตื่นเต้นทุกครั้งเพราะไม่สามารถคาดคะเนผล
ผลงานของตัวเองได้เลย สำหรับศิลปะเชิงแนวคิด ผมมีสามสิ่งที่ต้องทำให้สำเร็จ
สิ่งแรกคือผลิตผลงานที่มีคุณภาพดี สิ่งที่สองคืองานของผมสร้างบรรยากาศที่ดีให้
ผู้มาเยี่ยมชมและสิ่งที่สามคืองานของผมเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
จานีน: อยากทราบถึงการเขียนภาพสีน้ำโดยที่ไม่ต้องร่างภาพ
ศรัทธา: เมื่อไม่นานมานี้ผมได้ให้ความสำคัญกับการวาดภาพดอกไม้และหยุดการ
เขียนภาพสไตล์คลาสสิคทั้งหมด ผมรู้สึกว่าต้องเขียนภาพดอกกุหลาบให้ชัดเจน
และดูโดดเด่นมากกว่านี้ ผมขอเรียกว่าศิลปะการเขียนสีน้ำเชิงแนวคิด มีสอง
แนวคิดที่ต้องนำมาพิจารณา แนวคิดแรกคือ “Watercolor without drawing”
และแนวคิดที่สองคือ “Modern with Unpaint” สำหรับแนวคิดแรกเราควรยกเลิก
ขั้นตอนการร่างภาพเพราะเราไม่ต้องการให้กระดาษเสียหายหรือสกปรกในช่วงการ
ลบรอยร่างดินสอด้วยยางลบ สำหรับแนวคิดที่สองเราต้องการฉากหลังสีขาวซึ่ง
เป็นสัญลักษณ์แทนพื้นที่ว่างเปล่าหรือพื้นที่บริสุทธ์ ผมอยากจะแสดงออกถึงแสง
สว่างและอากาศบริสุทธ์ภายในจินตนาการ สิ่งนี้ยังรวมไปถึงกลิ่นของดอกกุหลาบ
ที่เราสัมผัสได้ในจินตนาการ การจำลองแสงธรรมชาตินั้นเหมาะมากกับตอนที่เรา
ทำงานในร่มจะได้สะดวกสบายมากกว่าเดิม
จานีน: สำหรับรูปภาพที่คุณใช้เป็นแหล่งอ้างอิงคุณไปหามาจากไหนหรือว่าคุณใช้
ดอกไม้จริงเป็นแบบ
ศรัทธา: อันที่จริงแล้วผมใช้ทั้งคู่ โดยปกติแล้วผมใช้ดอกไม้จริงเป็นแบบอ้างอิงแต่
บางครั้งผมก็ใช้ภาพถ่าย อย่างไรก็ตามสิ่งสำคัญคือว่าจะต้องรู้สึกได้จริงๆซึ่งคุณ
สามารถเรียนรู้ได้จากธรรมชาติเท่านั้น ทั้งวัตถุจริงและภาพถ่ายต่างก็มีประโยชน์ใน
ตัวของมันเอง
ในความคิดของผม ผมว่าสีน้ำเป็นเทคนิคที่สร้างบรรยากาศราวกับว่าเราสามารถ
หายใจดึงเอาอากาศมาจากภาพเขียนสีน้ำได้ นี่เป็นขั้นตอนที่สำคัญมากขั้นหนึ่งใน
กระบวนการคิดของผมสำหรับเรื่องการเขียนภาพ จากนั้นเราจึงใช้การอ้างอิงจาก
วัตถุจริงหรือภาพถ่าย โดยปกติแล้วผมชอบที่จะใช้วัตถุจริงเป็นแหล่งอ้างอิงแต่การ
การใช้ภาพถ่ายเป็นแหล่งอ้างอิงก็ทำให้ได้มุมมองที่ต่างกันออกไปแม้ว่าจะเป็น
วัตถุชนิดเดียวกัน ในท้ายที่สุดผมสามารถเพิ่มความรู้สึกที่เป็นจินตนาการเข้าไปใน
ภาพเขียนได้ทุกภาพ
จานีน: คุณมีชื่อผลิตภัณฑ์สีน้ำ แปรง และกระดาษเขียนภาพที่ชอบหรือไม่
ศรัทธา: สำหรับอุปกรณ์วาดภาพนั้นขึ้นอยู่กับประเภทของงาน ผมใช้สีน้ำและแปรง
หลายชนิดแต่ผมใช้กระดาษสองยี่ห้อคือ Arches และ Fabriano
จานีน: งานนิทรรศการครั้งต่อไปของคุณจะจัดขึ้นเมื่อไหร่ภายในปีนี้
ศรัทธา: ในเดือนเมษายน – พฤษภาคมผมจะไปจัดงานนิทรรศการที่รัสเซีย อิตาลี
สวิสเซอร์แลนด์ และตุรกี ในเดือนสิงหาคมผมจะอยู่ที่ประเทศจีน ในเดือนตุลาคม
ผมจะจัดแสดงผลงาเกี่ยวกับดอกกุหลาบที่ประเทศญี่ปุ่น ในเดือนธันวาคมพ.ศ 2558
จะมีงานนิทรรศการศิลปะของ World Watercolor Society ในประเทศไทย
* * *
ยังมีหลายสิ่งที่ดิฉันแน่ใจเกี่ยวกับคุณลาเฟ ดิฉันมองเห็นความกล้าหาญในวิธีที่เขา
ทำงานคุณลาเฟสนับสนุนศิลปินรุ่นใหม่ที่รักในการเขียนภาพสีน้ำอีกทั้งยังมีความ
เชื่อที่แรงกล้าในวิธีการทำงานที่เป็นระบบเมื่อเขาพยายามถ่ายทอดแนวคิดเรื่องสี
น้ำ ศิลปะนั้นประกอบไปด้วยกระบวนการต่างๆ และความคิดที่เป็นอิสระเพื่อ
ถ่ายทอดความหมายที่น่าพึงพอใจและศิลปะยังมีหลักการที่เป็นสากล
|
